Σε αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασμού η Περιφέρεια

Η αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου τέθηκε κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου στην Τρίπολη. Το θέμα θα εισηγηθεί η θεματική αντιπεριφερειάρχης Ντίνα Νικολάκου, εν όψει του διεθνούς δημόσιου διαγωνισμού που προκήρυξε το υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής για την ανάθεση εκπόνησης μελέτης με τίτλο: «Αξιολόγηση, αναθεώρηση και εξειδίκευση Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης» των 12 Περιφερειών της χώρας, μεταξύ των οποίων και της Πελοποννήσου. Διαγωνισμός Ειδικά για το διαγωνισμό που αφορά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, η μελέτη έχει ενταχθεί στο υποέργο 6 της σχετικής πράξης του ΕΠΠΕΡΑΑ και η προεκτιμώμενη αμοιβή ανέρχεται σε 250.000 ευρώ. Επιμερίζεται δε σε δύο κατηγορίες: η πρώτη αφορά χωροταξικές και ρυθμιστικές μελέτες και η δεύτερη περιβαλλοντικές μελέτες. Το χρονοδιάγραμμα εκπόνησης της μελέτης είναι συνολικά 12 μήνες και θα συνταχθεί σε 4 φάσεις. Η πρώτη φάση έχει διάρκεια 5 μήνες και περιλαμβάνει αξιολόγηση της εφαρμογής του εγκεκριμένου Περιφερειακού Πλαισίου. Η δεύτερη φάση έχει διάρκεια ενός μήνα και περιλαμβάνει την αξιολόγηση της πρώτης φάσης από το Περιφερειακό Συμβούλιο για γνωμοδότηση και οριστικοποίηση των παραδοτέων. Η τρίτη φάση έχει διάρκεια πέντε μήνες και περιλαμβάνει την αναθεώρηση - εξειδίκευση του εγκεκριμένου ΠΠΧΣΑΠ και τη ΣΜΠΕ της αναθεώρησης - εξειδίκευσης. Η τελευταία φάση, με διάρκεια ενός μήνα, περιλαμβάνει την οριστικοποίηση των παραδοτέων της προηγούμενης φάσης, αφού έχει μεσολαβήσει γνωμοδότηση των εμπλεκομένων φορέων. Έλλειμμα χωροταξικής οργάνωσης Σύμφωνα με την εισήγηση της κας Νικολάκου, την περίοδο που καταρτίστηκαν τα Χωροταξικά Πλαίσια δεν είχε προχωρήσει η προετοιμαζόμενη Διοικητική Μεταρρύθμιση Καποδίστριας II (που αργότερα μετεξελίχθηκε σε Μεταρρυθμιστικό Πρόγραμμα Καλλικράτης). Κατά συνέπεια, ο χωροταξικός σχεδιασμός που επιχειρήθηκε δε συνεκτιμούσε τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης, την οποία βιώνουμε σήμερα σε περιφερειακό και σε δημοτικό επίπεδο αναφοράς. Επίσης, στην εισήγησή της αναφέρει: «Τα έτη 2008 και 2009 καταρτίστηκαν τα Γενικά και Ειδικά Χωροταξικά Σχέδια. Το έλλειμμα χωροταξικής οργάνωσης (χώρα, περιφέρειες, τομεακά - ειδικά - χωροταξικά σχέδια) αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα είναι το μοναδικό κράτος μέλος της Ε.Ε. το οποίο δε διαθέτει ολοκληρωμένο και συστηματικό χωροταξικό σχεδιασμό και τα συμπαρομαρτούντα Κτηματολόγιο και Δασολόγιο. Οι Νόμοι 2742/1999 και 360/1976 καθιερώνουν ιεραρχική σχέση μεταξύ των (υπερκείμενων) χωροταξικών και των (υποκείμενων) πολεοδομικών σχεδίων. Τα ποικίλα πολεοδομικά σχέδια και τα θεσμικά παράγωγα αυτών (ΡΣ, ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, ΖΟΕ, ΠΕΡΠΟ, ΠΟΤΑ, κ.λπ.) πρέπει να εναρμονίζονται προς τις κατευθύνσεις των εγκεκριμένων χωροταξικών πλαισίων. Τα υπερκείμενα χωροταξικά σχέδια και τα υποκείμενα πολεοδομικά θα πρέπει να είναι σε συνάφεια και να είναι συσχετισμένα με σαφή, ακριβή και ορθολογικό τρόπο, έτσι ώστε να μη δημιουργούνται τριβές νομικών περιπλοκών και προβλήματα νομικής δεσμευτικότητας στην υλοποίηση των δημοσίων και των ιδιωτικών επενδυτικών δραστηριοτήτων, των οποίων η επίλυση επαφίεται στη διοικητική δικαιοσύνη και στη νομολογία του ΣτΕ με χρονοβόρες και επίπονες διαδικασίες. Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι οι χωροταξικές μελέτες που έχουν προκηρυχθεί θα πρέπει να συνεκτιμήσουν τα πορίσματα της ογκώδους περιπτωσιολογίας που απαντάται στη Νομολογία του ΣτΕ, προς αποφυγή σφαλμάτων (λ.χ. δυνατότητα άσκησης παραγωγικής δραστηριότητας εξαρτώμενης από την ύπαρξη προηγούμενης χωροταξικής ρύθμισης, οριοθέτηση ζωνών ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων, τομεακός - ειδικός - σχεδιασμός για έργα κρατικής αρμοδιότητας, προγραμματισμός της χρήσης και ανάπτυξης των υδατικών πόρων, υποχρέωση σύνταξης δασολογίου για τη σαφή οριοθέτηση των δασών και των δασικών εκτάσεων, ασυμβατότητα πολεοδομικών ρυθμίσεων με το χωροταξικό σχέδιο, φέρουσα ικανότητα μιας περιοχής για την πραγματοποίηση έργου ή την άσκηση ορισμένης δραστηριότητας, αρχαιολογικοί χώροι και μνημεία, παραδοσιακοί οικισμοί, οικότοποι, περιοχές Natura, περιοχές αυξημένης περιβαλλοντικής σημασίας κ.λπ.)». Πρόταση Όσο για την πρόταση της κας Νικολάκου για την αναθεώρηση του Χωροταξικού, έχει ως εξής: «Το τρίτο κύμα της διοικητικής μεταρρύθμισης με στόχο τη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και την εμπέδωση της τοπικής Δημοκρατίας, έχει καταστήσει την (αιρετή) Περιφέρεια ως τον κύριο πόλο έκφρασης της αποκεντρωμένης αυτοδιοικητικής πολιτικής συμβατής με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Με τα νέα αυτά δεδομένα η ανάγκη συσχέτισης της διοικητικής αναδιάρθρωσης με ένα σοβαρό, υπεύθυνο και κοινά αποδεκτό χωροταξικό σχεδιασμό γίνεται ολοένα και περισσότερο επιβεβλημένη. Μια αναθεώρηση του Εθνικού, των Ειδικών και των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης, προσαρμοσμένων στα δεδομένα των νέων διοικητικών δομών, κρίνεται επιτακτική. Ήδη δε με το πρόγραμμα “Καλλικράτης” και τη νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης, η περιφερειακή αυτοδιοίκηση γίνεται ο βασικός πυλώνας του αναπτυξιακού προγραμματισμού, ενώ κομβικός καθίσταται ο ρόλος της ως προς τα έργα και τις υποδομές. Έτσι, η περιφερειακή αυτοδιοίκηση αναδεικνύεται ως ο πυλώνας της Βιώσιμης Περιφερειακής Ανάπτυξης και αναλαμβάνει τον ενιαίο στρατηγικό αναπτυξιακό σχεδιασμό της Περιφέρειας και τη διαχείριση των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων. Σύνθετες και αλληλοκαθοριζόμενες ενέργειες που πρέπει να βασίζονται στην ενεργό συμμετοχή του πολίτη (με διαβουλεύσεις για την εμπέδωση των “από κάτω προς τα πάνω” και “από πάνω προς τα κάτω” αμφίδρομων σχέσεων) και να επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση όλων των υπερτοπικών προβλημάτων».