Πάτρα – Πύργος με το σταγονόμετρο

Στενεύει ασφυκτικά το χρονικό περιθώριο που έχει ο όμιλος κατασκευών Καλογρίτσα, προκειμένου να βρει λύση στα δεκάδες δημόσια έργα αξίας άνω των 150 εκατ. ευρώ που έχει αναλάβει την τελευταία τριετία και τα οποία παραμένουν «παγωμένα» και ημιτελή, λόγω των σοβαρών ζητημάτων ρευστότητας που αντιμετωπίζει ο επιχειρηματίας. Ηδη, εταιρείες συμφερόντων του κ. Καλογρίτσα κινδυνεύουν άμεσα να κηρυχθούν προσωρινά έκπτωτες από έργα που ανέλαβαν, κάτι που θα αποτελέσει τον καταλύτη των επόμενων εξελίξεων, καθώς η Τράπεζα Αττικής, βασικός χρηματοδότης του ομίλου τα τελευταία χρόνια (το «άνοιγμα» εκτιμάται ότι ξεπερνά πλέον τα 105 εκατ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου αφορά δάνεια που εκταμιεύθηκαν την περίοδο 2015-2016), κινδυνεύει να βρεθεί έκθετη, λόγω των εγγυητικών επιστολών που έχει χορηγήσει στον επιχειρηματία και οι οποίες θα αρχίσουν να γίνονται απαιτητές από τις αναθέτουσες αρχές.

Σημειωτέον ότι πρόκειται για έναν όμιλο, του οποίου η βασική εταιρεία, η «Τοξότης Α.Ε.», εμφανίζει κύκλο εργασιών 80 εκατ. ευρώ τα τελευταία τρία χρόνια (αθροιστικά), αλλά και που παραμένει ζημιογόνος, ως αποτέλεσμα των υψηλότατων εκπτώσεων της τάξεως του 50% και περισσότερο που έχει προσφέρει στη συντριπτική πλειονότητα των έργων που έχει αναλάβει. Η εν λόγω πρακτική ασφαλώς και δεν είναι βιώσιμη, όχι μόνο για μικρομεσαίες εταιρείες του κλάδου, όπως η «Τοξότης», αλλά ούτε καν για τους μεγάλους ομίλους, που διαθέτουν και μεγαλύτερη ρευστότητα.

Τα μέσα ενημέρωσης

Τα οικονομικά προβλήματα της «Τοξότης» άρχισαν να μεγεθύνονται ταυτόχρονα με την απόπειρα απότομης γιγάντωσής της, η οποία συνέπεσε χρονικά με την αλλαγή κυβέρνησης και την αναρρίχηση του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Ο κ. Χρήστος Καλογρίτσας, οικογενειακός φίλος του κ. Χρ. Σπίρτζη, πρώην προέδρου του ΤΕΕ και νυν υπ. Υποδομών και ο υιός του Γιάννης-Βλαδίμηρος Καλογρίτσας, κουμπάρος του κ. Σπίρτζη, αλλά και του υπ. Αμυνας Πάνου Καμμένου, «πόνταραν» στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, αλλά και στην επιθυμία της κυβέρνησης να αποκτήσει περισσότερα «φίλα προσκείμενα» σε αυτήν μέσα μαζικής ενημέρωσης, προκειμένου να ισχυροποιηθούν οικονομικά και επιχειρηματικά. Για λίγους μήνες, μάλιστα, φάνηκε πως το «στοίχημα» μπορεί και να απέδιδε. Τον Ιανουάριο του 2015, 10 μέρες πριν από τις εκλογές, η «Τοξότης» ανέλαβε 11 εργολαβίες του ΔΕΔΔΗΕ (έργα ΔΕΗ), προϋπολογισμού 196 εκατ. ευρώ και συνολικού συμβατικού τιμήματος 103,4 εκατ. ευρώ, μετά τις εκπτώσεις πλησίον του 50% που προσέφερε ο όμιλος. Σημειωτέον ότι τα προηγούμενα 10 χρόνια, η εταιρεία είχε εκτελέσει έργα συνολικής αξίας 165 εκατ. ευρώ για λογαριασμό του ΔΕΔΔΗΕ. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους, ο υπ. Υποδομών αποφασίζει την αλλαγή πλεύσης στο έργο της οδικής σύνδεσης Πάτρας – Πύργου και τη «σαλαμοποίησή» του, δηλαδή το σπάσιμο του έργου σε οκτώ επιμέρους εργολαβίες, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε μικρότερου μεγέθους εταιρείες να το διεκδικήσουν. Η «Τοξότης» και η Ομάδα Κατασκευών Α.Ε. (διάδοχος της εταιρείας Καλογρίτσας Α.Ε., η οποία για μεγάλο διάστημα βρισκόταν εκτός αγοράς, λόγω ελέγχων του ΣΔΟΕ) αναλαμβάνουν κοινοπρακτικά τις τέσσερις πρώτες εργολαβίες, αξίας 250 εκατ. ευρώ, με εκπτώσεις άνω του 50%.

Η χρηματοδότηση

Ελλείψει, όμως, των απαιτούμενων εγγυήσεων, η πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση, ιδίως εν καιρώ οικονομικής κρίσης και στενού ελέγχου του τραπεζικού συστήματος, κατέστη εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, περιορίζοντας σημαντικά τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας Καλογρίτσα. Αυτό φάνηκε με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο από την προσπάθεια απόκτησης τηλεοπτικής άδειας στον σχετικό διαγωνισμό του Σεπτεμβρίου του 2016.

Ο κ. Καλογρίτσας κατέθεσε μεν την εγγυητική των 3 εκατ. ευρώ, αλλά στάθηκε αδύνατο να συγκεντρώσει τα 52,6 εκατ. ευρώ που προσέφερε για την εξασφάλιση μιας από τις τέσσερις τηλεοπτικές άδειες του διαγωνισμού. Οπως αποκαλύφθηκε, η βασική εγγύηση/ενέχυρο για τη δανειοδότησή του και τη συγκέντρωση των απαιτούμενων κεφαλαίων, ήταν μια αναξιοποίητη έκταση 5.000 στρεμμάτων στην Ιθάκη, ιδιοκτησίας της εταιρείας ΑΓΥΙΑ, που ελέγχεται από τον κ. Σπύρο Καραμπάτσο, ο οποίος με τη σειρά του την είχε εκχωρήσει στον κ. Καλογρίτσα.

Παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις, εξασφάλισε νέες εργολαβίες
Τον Δεκέμβριο του 2015 ξεκινούν οι πρώτες απεργίες εργαζομένων στα εργοτάξια της «Τοξότης», οι οποίοι είχαν παραμείνει απλήρωτοι επί σειρά μηνών. Πρόκειται για ένα γνώριμο σκηνικό έκτοτε, με αιχμή του τα έργα του ΔΕΔΔΗΕ που έχει αναλάβει η «Τοξότης» σε όλη την Ελλάδα.

Ωστόσο, σοβαρές καθυστερήσεις και σταματημένα έργα καταγράφονται επίσης και στον Διόνυσο, όπου η εταιρεία έχει αναλάβει ένα σημαντικό έργο αποχετευτικού δικτύου, ύψους 16 εκατ. ευρώ, αλλά και στη Σαντορίνη, όπου δεν εκτελείται ο περιφερειακός άξονας Οίας-Αεροδρομίου, παρά τις οχλήσεις του δήμου. Σημειωτέον ότι την ευθύνη του εν λόγω έργου έχει η Εγνατία Α.Ε., ενώ ανάδοχος είναι η εταιρεία ΜΙΚΗ Α.Ε., επίσης συμφερόντων Καλογρίτσα.

Οπως αναφέρει η επιτροπή του τελευταίου μεγάλου διαγωνισμού που πραγματοποίησε ο ΔΕΔΔΗΕ (πρόκειται για συνέχεια των έργων που προκηρύχθηκαν το 2015), στα τέλη του φετινού Ιανουαρίου απευθύνθηκε στην «Τοξότης» προκειμένου να ζητήσει εγγυήσεις για την καλή εκτέλεση των νέων εργολαβιών ύψους 11 εκατ. ευρώ, στις οποίες αναδείχθηκε μειοδότης. Στα πρακτικά που βρίσκονται στη διάθεση της «Κ», η επιτροπή του διαγωνισμού επισημαίνει ότι «κατά τη διάρκεια του συνόλου των εργολαβιών αυτών παρουσιάστηκαν δυσλειτουργίες και προβλήματα στην εκτέλεσή τους, τα οποία συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. Τα προβλήματα εστιάζονται στη μη τήρηση μέρους των συμβατικών υποχρεώσεων του αναδόχου έναντι του ΔΕΔΔΗΕ».

Μεταξύ άλλων, επισημαίνονται η μη έγκαιρη εκτέλεση των έργων εντός των προβλεπομένων προθεσμιών ή και αδυναμία εκτέλεσής τους, επανειλημμένες διακοπές εργασιών στα εργοτάξια λόγω απεργίας του προσωπικού με αίτημα την καταβολή δεδουλευμένων, όπως επίσης και εκχωρήσεις τιμολογημένων απαιτήσεων σε τράπεζες χωρίς την έγκριση του ΔΕΔΔΗΕ.

Συνεπεία των παραπάνω, η «Τοξότης» έχει συναινέσει ήδη στην υποκατάστασή της από την «Ακτωρ» στην εργολαβία της περιοχής Φιλοθέης-Κηφισιάς, ύψους 13 εκατ. ευρώ, ενώ άλλες τρεις συμβάσεις έχουν καταγγελθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ, αλλά η «Τοξότης» έχει παραμείνει ανάδοχος κατόπιν σχετικών ενστάσεων που έχει υποβάλει. Παρ’ όλα αυτά και παρότι οι εξηγήσεις που έδωσε στην επιτροπή του διαγωνισμού η εταιρεία απορρίφθηκαν «ως αναληθείς και στερούμενες κάθε ερείσματος», εντούτοις η «Τοξότης» κατορθώνει να ανακηρυχθεί προσωρινή ανάδοχος σε δύο νέες εργολαβίες ύψους 11 εκατ. ευρώ. Αιτιολογώντας την απόφαση αυτή, η επιτροπή του διαγωνισμού ανέφερε ότι συνεκτίμησε την πρότερη εμπειρία της «Τοξότης» σε έργα δικτύων διανομής, τον υψηλό κύκλο εργασιών της τελευταίας τριετίας και τον μικρό προϋπολογισμό των εν λόγω έργων.

Ασφαλώς, θα πρέπει να σημειωθεί ότι συνολικά ο όμιλος Καλογρίτσα, μέσω της Ομάδας Κατασκευών Α.Ε., επίσης συμφερόντων του, εξασφάλισε κι άλλες τρεις εργολαβίες ύψους 20,6 εκατ. ευρώ (αρχικό κόστος 41,85 εκατ. ευρώ) με την προσφιλή τακτική των εκπτώσεων του 50%, δηλαδή συνολικά έργα άνω των 30 εκατ. ευρώ.