Συνελήφθη ανήλικος για κλοπή κινητού στην Καλαμάτα

 Συνελήφθη, χθες το μεσημέρι, Κυριακή 29 Οκτωβρίου, στην Καλαμάτα, από αστυνομικούς της Υποδιεύθυνσης Ασφάλειας Καλαμάτας, ανήλικος ημεδαπός, γιατί αφαίρεσε κινητό τηλέφωνο από ημεδαπή, το οποίο βρέθηκε και αποδόθηκε.

Τέλος, για την ίδια υπόθεση συνελήφθη 66χρονος ημεδαπός, πατέρας του ανήλικου, για παραμέληση της εποπτείας του.

Πρόταση Μετονομασίας του Σχολείου σε Πειραματικό 10ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμάτας-Πέτρος Θέμελη

 Πρόταση Μετονομασίας του Σχολείου σε Πειραματικό 10ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμάτας-Πέτρος Θέμελης καταθέτει ο Σύλλογος Διδασκόντων του Σχολείου προς το Υπουργείο Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού συγκεντρώνοντας όλα τα στοιχεία προκειμένου να γίνει αποδεκτή ως ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στο πρόσωπο του σπουδαίου αρχαιολόγου Πέτρου Θέμελη.

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ  ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ

Πράξη 9η

 

Θέμα: «Πρόταση για μετονομασία της σχολικής μοναδας σε Πειραματικό 10Ο Δημ. Σχ. Καλαμάτας – Πέτρος Θέμελης»

 

Στην Καλαμάτα, στη βιβλιοθήκη  του Πειραματικού- 10ουΔημοτικού Σχολείου Καλαμάτας ο σύλλογος διδασκόντων του σχολείου, αποτελούμενος από τα μέλη που υπογράφουν, συνήλθε σε συνεδρίαση ύστερα από πρόσκληση του Διευθυντή με θέμα: «Πρόταση για μετονομασία της σχολικής μονάδας σε Πειραματικό 10Ο Δημ. Σχ. Καλαμάτας – Πέτρος Θέμελης»

με παρόντες  εκπαιδευτικούς που υπογράφουν.

Ο διευθυντής ενημερώνει για το θεσμικό πλαίσιο μετονομασίας της σχολικής μονάδας :

Α) Ν. 2817/2000 άρθρο 6 & 2

Η μετονομασία σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Β) Ν. 3966/2011  άρθρο 59  &2011

 Για τα θέματα των προηγούμενων παραγράφων γνωμοδοτεί το δημοτικό συμβούλιο. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι σχετικές διατάξεις του ν. 1566/1985.»

       Γ) Π.Δ. 79/2017 άρθρο 1

Επωνυμία σχολείων :

1. Τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία φέρουν την επωνυμία του δήμου στα όρια του οποίου λειτουργούν.
2. Όταν σε έναν δήμο λειτουργούν περισσότερα από ένα νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία, η επωνυμία συμπληρώνεται με αύξοντα αριθμό κατά τη σειρά της ίδρυσής τους.
3. Στις περιπτώσεις που τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία λειτουργούν σε δημοτικές ή τοπικές κοινότητες μπορούν να φέρουν την επωνυμία αυτών ή τον αύξοντα αριθμό που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο. Ο αύξων αριθμός των νηπιαγωγείων και των δημοτικών σχολείων κατά τη σειρά της ίδρυσής τους, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2 του παρόντος, μπορεί να αντικατασταθεί ή να συμπληρωθεί με νέα επωνυμία. Στην επωνυμία μπορεί να προστεθεί προσωνυμία δηλωτική της ιστορικής και πολιτιστικής παράδοσης του τόπου ή αναφερόμενη στο όνομα ευεργετών, προσωπικοτήτων των γραμμάτων, της επιστήμης και των τεχνών και γενικότερα προσώπων που προσέφεραν αναγνωρισμένες και αξιόλογες υπηρεσίες στην εκπαίδευση, στον τόπο και στη χώρα ή προσωνυμία αναφερόμενη στη μυθολογία, στο φυσικό περιβάλλον και στη γεωγραφία του τόπου.
4. Οι επωνυμίες και προσωνυμίες καθορίζονται με την ιδρυτική πράξη κάθε σχολείου ή με μεταγενέστερη απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων ύστερα από εισήγηση των αρμόδιων για την ίδρυση οργάνων. Οι προσωνυμίες δεν πρέπει να συμπίπτουν για σχολεία του ίδιου δήμου. Για την αλλαγή της επωνυμίας ή προσωνυμίας του σχολείου απαιτείται προηγούμενη σύμφωνη γνώμη του δημοτικού  συμβουλίου που λειτουργεί στο σχολείο.

(Στα ΠΕΙ.Σ. χρειάζεται έγκριση και από το ΕΠ.Ε.Σ. του σχολείου)

Στη συνέχεια εισηγείται τη μετονομασία της σχολικής μονάδας σε Πειραματικό 10Ο Δημ. Σχ. Καλαμάτας – Πέτρος Θέμελης για τους παρακάτω λόγους:

Η σχολική κοινότητα του του Πειραματικού- 10ουΔημοτικού Σχολείου Καλαμάτας εκφράζει τη βαθύτατη θλίψη για την απώλεια του καθηγητή Πέτρου Θέμελη. 

Η  Ελλάδα, η Μεσσηνία ευγνωμονούσα,  αποχαιρετά  με οδύνη τον ευπατρίδη,  τον εξαίρετο αρχαιολόγο, τον χαρισματικό πανεπιστημιακό δάσκαλο, τον παθιασμένο ανασκαφέα, τον ακούραστο ερευνητή, τον οραματιστή Πέτρο Θέμελη. Πίστευε στο άνοιγμα των μνημείων στην κοινωνία  και προς αυτήν την κατεύθυνση εργάστηκε, τόσο για την αποκατάσταση και ανάδειξη της Αρχαίας Μεσσήνης, ενός από τα μεγαλύτερα ανασκαφικά και αναστηλωτικά έργα του τόπου μας, όσο και την ανάδειξη και προστασία των αρχαίων θεάτρων, ως ιδρυτικό μέλος του σωματείου ‘Διάζωμα’. 

Στην Αρχαία Μεσσήνη, έφερε στο φως μια ολόκληρη πόλη και την παρέδωσε στον σύγχρονο κόσμο ως ένα υπόδειγμα αρχαιολογικού χώρου.

 Υποδέχτηκε χιλιάδες μαθητές και εκατοντάδες εκπαιδευτικούς  όχι μόνο για να διαβούν το χώρο αλλά με αξιοθαύμαστη επιμονή και διάθεση να εξηγεί, να συνδέει τα ευρήματα, να μας εισάγει στην κοινωνική πραγματικότητα μιας πόλης που ευτύχησε να ζήσει μια δεύτερη ζωή κάτω από την επίβλεψή του.

 Η σχολική μας μονάδα έζησε τέτοιες στιγμές.

Στη συνέχεια διάβασε το βιογραφικό του Πέτρου Θέμελη και κάλεσε τα μέλη του συλλόγου να τοποθετηθούν θετικά στην πρόταση που εμπεριέχει όλες τις προϋποθέσεις του θεσμικού πλαισίου και επιπλέον:

1. 1. Η εξωστρέφεια, το άνοιγμα του σχολείου μας στην γειτονιά, στην πόλη, στο νομό αποτελεί για εμάς  προτεραιότητα και συμπίπτει με  το όραμα του σπουδαίου αρχαιολόγου για άνοιγμα -κοινωνικοποίηση των μνημείων και των αρχαιολογικών χώρων.

•  Το Πειραματικό -10ο Δημοτικό Σχολείο Καλαμάτας είναι το μοναδικό  Δημοτικό Σχολείο  στην Περιφέρεια Πελοποννήσου, περιοχή με σπουδαία μνημεία και  περίφημους  αρχαιολογικούς χώρους, και αν ευδοκιμήσει και γίνει δεκτή η πρόταση από το Υπουργείο Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, μας δίνει τη δυνατότητα, μας ανοίγει δρόμους για ανάληψη πρωτοβουλιών -δράσεων υλοποίησης προγραμμάτων  στους αρχαιολογικούς χώρους με συνεργίες με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, κάτω από την εποπτεία του λειτουργεί το σχολείο, αλλά και και με άλλους φορείς πολιτισμού (όπως Διάζωμα- Γ.Α. του Κράτους) κ.α.

•  Η μετονομασία της σχολικής μονάδας σε Πειραματικό 10Ο Δημοτικό  Σχολείο  Καλαμάτας – Πέτρος Θέμελης   θα της προσδώσει κύρος και ειδικό βάρος, αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής και ευγνωμοσύνης στο πρόσωπο του ανέδειξε τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής μας σε όλη την υφήλιο , τον καθηγητή Πέτρο Θέμελη. 

Ποιος ήταν ο Πέτρος Θέμελης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Oλοκλήρωσε τις βασικές σπουδές του στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Έλαβε πτυχίο Iστορίας και Aρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, διδακτορικό δίπλωμα από το Aρχαιολογικό Iνστιτούτου του Πανεπιστημίου του Mονάχου.
Διετέλεσε επιστημονικός βοηθός στην Aρχαιολογική Yπηρεσία του Nομού Θεσσαλονίκης και συμμετείχε σε ανασκαφές (Στρατώνι Χαλκιδικής, Πέλλα, Bεργίνα).
Από το 1963 ως το 1980 υπηρέτησε ως Eπιμελητής και Έφορος Aρχαιοτήτων Hλείας-Mεσσηνίας, Aττικής -Eύβοιας, Φωκίδος-Λοκρίδος και Aιτωλοακαρνανίας. 1977 – 1980: Διευθυντής του Aρχαιολογικού Mουσείου των Δελφών. 1980 – 1984: Προϊστάμενος της Eφορείας Παλαιοναθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας. 1984 – 2003 καθηγητής Kλασικής Aρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Kρήτης, όπου διετέλεσε Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων και Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών. Από το 198 5ως το 2003 διήυθυνε την Πανεπιστημιακής ανασκαφής στον Tομέα I της αρχαίας Eλεύθερνας.
Από το 1986 έως το τέλος της ζωής του διηύθυνε το ανασκαφικό-αναστηλωτικό έργο στην αρχαία Μεσσήνη, για το οποίο τιμίθηκε με δύο ευρωπϊκά βραβεία (Europa Nostra) το 2006 στη Μαδρίτη και το 2011 στο Άμστερνταμ.

Δημοσιεύματα: Δέκα μονογραφίες, διακόσιες πενήντα επιστημονικές μελέτες, βιβλιοκρισίες, αρχαιολογικοί οδηγοί, εκθέσεις ανασκαφών, πρόλόγοι εκδόσεων, άρθρα σε εγκυκλοπαίδειες, μεταφράσεις. Επιφυλλίδες του δημοσιεύονται τακτικά στον ημερήσιο αθηναϊκό και μεσσηνιακό τύπο.

Διακρίσεις: Επίτιμος δημότης Μεσσήνης, Ανδρούσας και Καλαμάτας, ισόβιος Εταίρος της Εν Αθήναις Aρχαιολογικής Eταιρείας, αντεπιστέλλον μέλος του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας των Ηνωμένων Πολιτειών, μέλος της Eταιρείας Eυβοϊκών Mελετών, του Γερμανικού Aρχαιολογικού Iνστιτούτου, του Aυστριακού Aρχαιολογικού Iνστιτούτου, μέλος της Eπιτροπής Συντήρησης Mνημείων Aκροπόλεως, πρόεδρος της Eταιρείας Mεσσηνιακών Aρχαιολογικών Σπουδών, αντιπρόεδρος του Iδρύματος Γ. Ψαροπούλου Nεότερης Kεραμικής.
Το 2005 τιμήθηκε με τον χρυσό Tαξιάρχη του Tάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Eλληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο για το διδακτικό, επιστημονικό και ανασκαφικό έργο του. Το 2016 τιμήθηκε για τους ίδιουςλόγους με τον ανώτερο χρυσό Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικα από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.
Το 2016 ανακηρύχθηκε Επίτιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.

Ακολούθησε διαλογική συζήτηση και τοποθετήσεις, η πρόταση  έγινε  ΟΜΟΦΩΝΑ αποδεκτή. 

Εξουσιοδοτείται ο  Διευθυντής να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες.

Αφού διαβάστηκε υπογράφεται ως ακολούθως:

                           Για το Σύλλογο διδασκόντων  

Στο μισό εκτιμάται η ηρτημένη ποικιλία στην “Καλαμών” για το λάδι

 Την 24η Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη εκπροσώπων των μελών της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ για την τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο 2023/24 και συγκεκριμένα για την εσοδεία των πράσινων ελιών των ποικιλιών “Χαλκιδική” και “Αμφίσσης”/“Κονσερβολιά” που οδηγήθηκαν στην επιτραπέζια χρήση, καθώς και των μαύρων ελιών των ποικιλιών “Καλαμάτα” και “Αμφίσσης”/“Κονσερβολιά”.

Με την λήξη της συλλογής, η παραγωγή της πράσινης ελιάς της ποικιλίας “Χαλκιδική” που οδηγήθηκε στην επιτραπέζια χρήση είναι μειωμένη κατά 80% μιας κανονικής παραγωγής και αντίστοιχα για την πράσινη ελιά ποικιλίας “Αμφίσσης”/“Κονσερβολιά” κατά 90%.

Επίκειται η εκκίνηση της συλλογής μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας “Καλαμών/“Καλαμάτα”, η ηρτημένη παραγωγή της οποίας εκτιμάται σε 50.000 έως 60.000 τόνους, μειωμένη κατά 50% μιας κανονικής παραγωγής.

Εκτιμάται ότι η ηρτημένη παραγωγή μαύρου ελαιόκαρπου ποικιλίας “Αμφίσσης”/“Κονσερβολιά” είναι μηδαμινή και θεωρείται ασύμφορη η ενδεχόμενη συλλογή για επιτραπέζια χρήση.

Συζητήθηκε η άμεση ανάγκη διερεύνησης ενός αντιπροσωπευτικού κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα με την πλήρη ανάλυση και κωδικοποίηση του κόστους και των τριών συντελεστών παραγωγής (έδαφος, εργασία, κεφάλαιο), η γνώση του οποίου θεωρείται απαραίτητη για τον σχεδιασμό ενεργειών και μείωσης του κόστους παραγωγής του πρωτογενούς τομέα για την βιωσιμότητα του κλάδου.

Tα μέλη της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ χαιρέτισαν την σύσταση της “Πανελλήνιας Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών και Οργανώσεων/Ομάδων Παραγωγών Επιτραπέζιων Ποικιλιών Ελιάς”, που ανακοινώθηκε με Δελτίο Τύπου στις 23 Οκτωβρίου 2023.

Στην Οργάνωση αυτή ιδρυτικά μέλη είναι η πλειοψηφία των μελών του πρωτογενούς τομέα της Εθνικής ΔΟΕΠΕΛ και όχι μόνο. Θεωρείται εξαιρετικά σημαντική η οργάνωση των ελαιοπαραγωγών επιτραπέζιων ποικιλιών σε συλλογικά σχήματα που θα προσδώσει περαιτέρω ώθηση και ανάπτυξη στο κλάδο.

Φεστιβάλ ανακύκλωσης από την Περιφέρεια Πελοποννήσου σε 6 πόλεις

 

Με ένα φεστιβάλ αφιερωμένο στην ανακύκλωση, τη διαχείριση των απορριμμάτων και την κυκλική οικονομία, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, επιβεβαιώνει την ακλόνητη δέσμευσή της στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Το φεστιβάλ, το οποίο διοργανώνεται στο πλαίσιο της δράσης «Εκδηλώσεις στην Πελοπόννησο με θέμα την ανακύκλωση», είναι ανοιχτό στο κοινό και θα διεξαχθεί την εβδομάδα από 30 Οκτωβρίου έως 4 Νοεμβρίου 2023. Θα ταξιδέψει σε διάφορες πόλεις, όπως η Καλαμάτα, η Σπάρτη, η Τρίπολη, η Κόρινθος, το Άργος και το Ναύπλιο, προσκαλώντας κάθε μέρα σε μια διαφορετική πόλη της Πελοποννήσου, κοινό όλων των ηλικιών και ιδιαίτερα των μικρών μας φίλων, να γνωρίσουν τη δράση της Περιφέρειας αλλά και να ενημερωθούν για τις σύγχρονες έννοιες και αρχές της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας.

Σε κάθε πόλη, το φεστιβάλ θα δίνει την ευκαιρία στο κοινό να απολαύσει διασκεδαστικές δραστηριότητες, όπως το καλλιτεχνικό εργαστήρι ανακύκλωσης, όπου οι συμμετέχοντες, και πρωτίστως τα παιδιά, θα μπορούν να μετατρέψουν με δημιουργικό τρόπο τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα σε λειτουργικά και χρήσιμα αντικείμενα, να κερδίσουν αναμνηστικά δώρα και να λάβουν μέρος και σε άλλα βιωματικά διαδραστικά παιχνίδια ανακύκλωσης. Ταυτόχρονα, οι συμμετέχοντες θα έχουν τη δυνατότητα να ανακυκλώσουν τα παλιά τους ρούχα μέσω του προγράμματος ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης πλεονάζοντος ρουχισμού Fabric Republic.

Επιπλέον, η συναρπαστική αυτή εβδομάδα δράσεων θα επιτρέψει στους πολίτες να γνωρίσουν τα εμβληματικά έργα διαχείρισης απορριμμάτων, τα οποία έχει υλοποιήσει η Περιφέρεια, αλλάζοντας την καθημερινότητα όλων προς το καλύτερο.

Υπενθυμίζεται ότι αυτή την περίοδο κάθε Δήμος της Πελοποννήσου διαχειρίζεται τα απορρίμματά του με τις πλέον σύγχρονες και φιλικές στο περιβάλλον μεθόδους, μέσα από τρεις διαχειριστικές ενότητες απορριμμάτων, στην Παλαιόχουνη Αρκαδίας, την Καλλιρρόη Μεσσηνίας και τη Σκάλα Λακωνίας, καθεμιά εκ των οποίων αποτελείται από μια Μονάδα Επεξεργασίας Αποβλήτων και έναν Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων. Επιπλέον έχουν συσταθεί δύο Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, στο Σπαθοβούνι Κορινθίας και τη Νέα Κίο Αργολίδας.

Οι μονάδες αυτές αξιοποιούν τεχνολογίες αιχμής και παράγουν πράσινη ενέργεια με μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αποφέροντας πολλαπλά οφέλη στους κατοίκους της περιφέρειας Πελοποννήσου, όπως η μείωση του κόστους διαχείρισης των απορριμμάτων, η προστασία του περιβάλλοντος και τελικά, η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής.

Αμέσως μετά το τέλος του φεστιβάλ, θα υπάρξουν ενημερωτικές επισκέψεις σχολείων από όλους τους νομούς στην Παλαιόχουνη Αρκαδίας, όπου οι μαθητές θα γνωρίσουν από κοντά τη διαδρομή της ανακύκλωσης και τα οφέλη της ορθής διαχείρισης απορριμμάτων στην τοπική κοινωνία.

Το πρόγραμμα δολωματικών ψεκασμών την Τρίτη 31/10 στη Μεσσηνία

 Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Μεσσηνίας ανακοινώνει το Πρόγραμμα δολωματικών ψεκασμών που θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη, 31/10/2023 ως ακολούθως: Έναρξη δολωματικού ψεκασμού στις τοπικές κοινότητες: Αγ.Νίκωνος, Λαγκάδας, Λαιΐκων, Διοδίων, Δάρα, Πλατανόβρυσης, Μαγγανιακού, Κλήματος, Ανθούσας, Κατσαρού, Σολακίου, Καστάνιας και Κυνηγού.

Συνέχιση του δολωματικού ψεκασμού στις τοπικές κοινότητες: Ανδανίας, Λουτρού, Φιλίων, Δολών, Κέντρου, Τρικόρφου, Βελίκας, Λογγάς, Στρεφίου, Αρφαρών, Πηδήματος, Νεοχωρίου Ιθώμης, Χωματάδας, Καλλιθέας, στην ΔΚ Πύλου (Γιάλοβα) και στην ΔΚ Καλαμάτας(άνωθεν της οδού Λακωνικής έως την Περιβολακίων, Γιαννιτσάνικα, Βαθύ Λαγκάδι, Σκουπιδότοπος, Μενινά, Αγ.Δημήτριος, Αγ.Πάντες, Κουτιβέικα, δρόμος Αλαγονίας, Καλλιθέα, Στρατόπεδο).

Τα χρησιμοποιούμενα φυτοπροστατευτικά σκευάσματα είναι:

ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΟ ΣΚΕΥΑΣΜΑ	ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΠΡΙΝ ΤΗ ΣΥΓΚΟΜΙΔΗ
FORZA 10 CS	7 ημέρες
DECIS PROFI 25WG	7 ημέρες
EXIREL BAIT 10SE	7 ημέρες
SUCCESS 0.24CB	14 ημέρες

Όσοι επιθυμούν να μην ψεκαστούν τα ελαιόδενδρά τους, λόγω πρόωρης συγκομιδής, θα πρέπει να σημάνουν εμφανώς τα ελαιοπερίβολά τους (κόκκινη ταινία) ή/και να ενημερώσουν τον εργολάβο ψεκασμών.

Παρακαλούνται οι ελαιοπαραγωγοί:

1. Να ενημερώνονται από τις ανακοινώσεις που υποχρεούνται οι εργολάβοι να αναρτούν σε εμφανή δημόσιο χώρο σε κάθε τοπική κοινότητα, για το χρησιμοποιούμενο φυτοπροστατευτικό σκεύασμα και για το επί μέρους πρόγραμμα ψεκασμών,

2. Να ανοίξουν τυχόν περιφραγμένα λιοστάσια για να υπάρχει πρόσβαση των συνεργείων ψεκασμού,

3. Να έχουν καθαρίσει τα λιοστάσια από διάφορα εμπόδια και ζιζάνια, ώστε να είναι προσβάσιμα και ασφαλή για τα συνεργεία ψεκασμού,

4. Να απομακρύνουν ζώα και μελισσοκυψέλες, που τυχόν υπάρχουν ανάμεσα στα ελαιόδενδρα,

5. Να παρευρίσκονται στα λιοστάσια τους για την καλή εφαρμογή των ψεκασμών και να αναφέρουν έγκαιρα στην Υπηρεσία μας οποιοδήποτε πρόβλημα υποπέσει στην αντίληψή τους,

6. Οι βιοκαλλιεργητές οφείλουν να οριοθετούν με διακριτό τρόπο τους ελαιώνες τους, όπως προβλέπεται.

Για περισσότερες πληροφορίες, οι παραγωγοί μπορούν να απευθύνονται στη ΔΑΟΚ ΠΕ Μεσσηνίας, στα τηλέφωνα 2721366524 και 2721366522 και στα email akrassakopoulos@pe-messinias.gr, ekarioti@pe-messinias.gr.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ kalamatanews.gr - Τα παλιά ονόματα των 242 χωριών της Μεσσηνίας

 

«Ντοπιολαλιά σημαίνει γλωσσικός πλούτος και όχι γλωσσική κατωτερότητα»

Εκείνοι που ακόμα την κρατούν ζωντανή είναι οι γηραιότεροι. Την κρατούν σαν κόρη οφθαλμού. Όταν φύγουν ίσως χαθεί για πάντα…

Ας δούμε όμως τις λέξεις και τις φράσεις που μέχρι σήμερα συγκεντρώσαμε κατ’ αλφαβητική σειρά.

A

1. 1.  Αγκωνή =άκρη καρβελιού φρατζόλας
2. Ακρίθια = παρανυχίδες, άγρια σημεία του δέρματος
3. Αγγειό = δοχείο ή λέγεται και το γυναικείο γεννητικό όργανο.
4.  Αγκορτσια=η αγρια αχλαδια.
5. 5.  Άγγουσα ζέστη = η κάψα
6. 6.  Αγκωνάρι=Ακρογωνιαίος λίθος και γενικά μεγάλη πέτρα
7. 7.  Αγροικάω = ακούω ή ξαγρυπνώ
8. Αδειάζω = ευκαιρώ(δεν αδειάζω = δεν ευκαιρώ)
9. Ακουμπέτι = παρά ταύτα

Στο Κάστρο της Κορώνης

10.Ακώ = ακούω

11.Αλάργα= μακριά

12.Αλλαξιά= σύνολο ένδυσης,

13.Αληστρατήσει = έχεις ξεφύγει, το έχεις παρακάνει, σας έκανα άνω – κάτω

14.Αλουποτινάζω = ταρακουνάω δυνατά κάποιον (θα σε αλουποτινάξω.

15. Aμπαρώνω= κλειδώνω

16  Αμπλαούμπλας = ο πολυλογάς, ο σαχλαμάρας

17. Αμπέχονο = καπαρντίνα
18. Αμπολάω=Αφήνω
19. Αναγρυμώνω = παίρνω θάρρος
20. Ανακλανιέμαι = τεντόνωμαι
21. Αναζούπωσε = ξαναζωντάνεψε.
    22. Αναρίγησα = ανατρίχιασα
22. Aνασκελώνομαι= ετοιμάζομαι να φύγω
23. Αμπολάω = αφήνω, ελεύθερα, ασύδοτα.
24. Ανάκαρο = δύναμη, τσαγανό.
    26. Ανασκελώθηκε = έπεσε ανάσκελα
25. Ανεβάσταγη = ανυπόμονη, αυτή που δεν κρατιέται.
26. Ανήλιαγο = Αυτό που δεν το βλέπει ο ήλιος.
27. Αξύριγος = αξύριστος.
28. Απαγγιο = δεν το πιάνει ο αέρας.
29. 31. Απίδι= αχλάδι,
    32. Απόκανα = παρακουράστηκα,
30. 33. Αποπερα=απεναντι.
    34. Αποσταίνω = κουράζομαι
    35. Αποσπερού = απόψε το βράδυ
31. 36. Αραχνος = κακομοίρης,

37. 37. Αρμάκι = μάντρα
    38. Αρούκατος= άτσαλος
38. Αρναούτης = ισχυρογνώμων
39. Ασκί = τουλούμι.
    41. Απαυτώνω = κάνω έρωτα με μια γυναίκα
    42. Απόπατος = τουαλέτα
    43. Αραούζης = ασουλούπωτος
    44. Απαντοχή = υπομονή
40. Αυτούνο αυτού = αυτό εκεί
    46. Αποκορωμένος = καταραμένος
    47. Αποκρεύω=σταματώ να τρώω κρέας
    48. Απάγκιο = μέρος χωρίς αέρα
    49. Ανάρτυγο=φαγητό χωρίς λάδι
    50. Απόρριξε =απέβαλλε
    51. Ανεβάσταγος=ανυπόμονος
    52. Αράδα = σειρά.
41. Άρατος = άφαντος
42. Αρτήθηκα = έφαγα.
43. Αρίλογος: Ειδικό κόσκινο για δημητριακά, για τραχανά κλπ.
44. Αστράχα = αστράχα είναι το μέρος η εσοχή που σχηματίζει το τέλειωμα του τοίχου με τα
    κεραμίδια απο μέσα στο σπίτι εκεί που ακουμπούν τα ξύλα της σκέπης.
45. Αταρος ή άταλος = αδυναμος, που δεν πιάνουν τα χέρια του.
46. Ατσάγγλιγος = ο απεριποίητος
47. Αφαλόκομα=  μαχαίρωμα, σφάξιμο (θα σε αφαλοκόψω= θα σε μαχαιρώσω, θα σε σφάξω)
48. Αφόρμησα = μολύνθηκα
49. Αχάραγο = αφώτιστο
    62. Αψίω = τρώω χωρίς ψωμί

Β.
63. Βαλμάς = ο εργάτης που χτύπαγε τα άλογα στο λιοτρίβι.

64. Βατεύω = κάνω sex με παρθένα

65. Βαγένι = βαρέλι
66. Βαγιολι = πανι για τρόφιμα
    67. Βανιώνω = παχαίνω
    68. Βερεσιγέ = χωρίς πληρωμή
    69. Βουή σας μαύρη = προσέξτε θα σας βρει μεγάλο κακό
67. Βρακοζώνι = ανδρικό εσώρουχ0 με πόδια
    71. Βίκα = στάμνα
68. Βιλάδα = η ζούρλια που κουβαλάει κάποιος
69. Βίτσα=Λεπτό κλαδί
70. Βατουριώνω, βατώνα= σύμπλεγμα από
    βάτα
    75. Βιζιδάδι = έμπλαστρο
    76. Βαβίζω = γαυγίζω ή φωνάζω
    77. Βαρελίτσα=μικρό βαρελοειδές ξύλινο δοχείο.
71. Bούζα= χοντρή γυναίκα
72. Βούλωσα = έσκασα από την ζέστη!
73. Βούτα = τη χρησιμοποιούμε για τα μεγάλα βαρέλια χτιστά συνήθως που είχαν στα
    χτήματα για να γεμίζουν νερό για τις διάφορες αγροτικές εργασίες.
74. Βουτσί ή Βαένι = το βερέλι που έβαζαν το μούστο.

Γ΄ 
82. Γράνα = )χαντάκι αποστράγγισης νερών  ή οριοθέτησης αγροτεμαχίων

83. 83. Γαστέρα = κοιλιά
    84. Γουρνοπούλα, = γουρουνόπουλα
    85. Γερούτσος = γεροντοπαλλήκαρο.
84. Γεμενί = χρωματιστό μαντήλι του κεφαλιού
85. Γιούρντες = είδος γυναικείου παλτώ χωρίς μανίκια
86. Γκαβαλίνα = η κοπριά των ζώων. Από εκεί πηγάζουν και οι χαρακτηρισμοί Γκάβαλος που
    σημαίνει ότι κάποιος είναι σκατάς, βλάκας, όπως και το γκάβαλο που είναι η ακαθαρσία
    της μύτης.
87. Γκάνιαξα = κοράκιασα, δίψασα

 

90. Γκοργκούνι= αστράγαλος
91. Γκώνω= μπουχτίζω από το πολύ φαγητό – επέρχεται κορεσμός, έγκωσε από το πολύ
    φαγητό.
92. Γιακου = οταν οι γιαγιές άκουγαν κάτι απίστευτο ή κάτι περίεργο.
93. Γιάτρα = κοίτα ( για τήρα)
94. Γιγκλες= εξαρτημα του σαμαριού.
95. Γιομα = απογευμα.
96. Γιούκος, τρακάδα = κουβέρτες και παπλώματα το ένα πάνω στο άλλο, που τα έβαζαν οι
    νοικοκυρές πάνω στα μπαούλα.
97. Γιουρούκι = σκουντούφλης.
98. Γκόρτσα= άγρια αχλάδια,
99. Γκριτζάλα = ειδικό ξύλο με δόντια.                                                                                            100. Γκουργκούνι = αστράγαλος
    101. Γλυφοσαγανάς = αυτός που γλείφει το πιάτο.
100. Γνέματα = νήματα
101. Γούπατο = η περιοχή που είναι χαμηλή (γούβα)
102. Γουστέρα = σαύρα

105 Γούτος = αρσενικό περιστέρι, αυτός που είναι διπλοσάγωνος όταν είναι μουτρωμένος.

106. Γράβαλο = Είδος τσουγκράνας που χρησιμοποιείται στον καθαρισμό της σταφίδας.
107. Γράδο = Οξυμετρητής κρασιού/μούστου.
108. Γρέκια = μαντριά

Δ΄
109. Δεν κοτάς να τσίξεις = Δεν τολμάς να μιλήσεις

110. Δέμπλα = Ξύλινο ραβδί για ράβδισμα ελιών.
111. Δικόνες μου = ο δικός μου

112  Διπουτσοσε = έδεναν τα κατσίκια απο τα πόδια

113. Δραπέτσι = πολύ ξυνό (το πορτοκάλι είναι δραπέτσι)
114. Δριστέλια = η νεροτριβή.                                                                                                          115. Δώθενε = από εδώ

Ε΄ 

116. Ευτού = εκεί
117. Έκα = κάνε πιο πέρα
     118. Εντο = νάτο
118. 119. Εντοσα = ξεπιάστηκα
119. 120. Ερχόσαντε = Ερχόντουσαν
     121. Εφτούνο = αυτό
120. 122. Έχουτε = έχετε.

  Ζ΄

123. Ζεματάω = ρίχνω σε καυτό νερό.
124. Ζεμπερέκι = πετούγια πόρτας
125. Ζωστήρα = Ζώνη
126. Ζουλάπι = άγριο ζώο

  Η΄                                                                                                                                                       127. Ήσαντε = Ήσαν, ήτανε

128. Ήντουσαν= Ήσαν, ήτανε

 Θ΄ 

129. 129. Θέλουτε = θέλετε

Κ΄ 
130. Κακάβι = το καζάνι που ζέσταιναν το νερό για να πλύνουν. Τη λέξη αυτή συνήθως τη
συναντάμε στην περιοχή των Φιλιατρών.

131. Κακαβολίθι = τρεις πέτρες που τοποθετούσαν το καζάνι όταν πήγαιναν στη νεροτριβή.
132. Καλύβω = καλύπτω.
133. Καλικούτσα = παίρνω κάποιον στην πλάτη….θα σε πάω καλικούτσα
134. Καμώνομαι = σωπαίνω.
135. Καπισταλι = ξυλο στο στομα για ταζωα για να μην βυζένουν.
136. Καραμουτζαχείλης= αυτός που έχει σαρκώδη χείλη,                                                                 137. Καριόλα = ξύλινο κρεβάτι
137. Καρκατζέλες = κοπριά κατσίκας.

139  Καρκάτζουλας = πολύ αδύνατος άνθρωπος.

140. Καρλαύτης = αυτός που έχει μεγάλα και πεταχτά αυτιά
141. Καρίτζαφλας = Ο λάρυγκας της κότας, κόκορα κλπ
142. Καρούτα= ξύλινη σκάφη ή ποτίστρα ζώων
143. Καταλιακού= μες τον ήλιο.
144. Καταλαχού= κατά τύχη.

145. Καταράχη = μικρό ύψωμα σε κτήμα
146. Κατρούτσο = Δοχείο κρασιού σε ταβέρνες.
147. Κατσαβονιά, κατσαβονιάρης = η ζαβολιά, ο ζαβολιάρης.
148. 148. Κατσιβέλα = Τσιγγάνα. (Η λέξη αυτή λέγεται στα χωριά γύρω από το Κοπανάκι).
149. Κατσικώθηκε= αυτός/αυτή που καθεται και δεν φεύγει με τίποτα.
150. κατσιμπούλα = μικρή πεταλούδα
151. Κατσιφάρα= καταχνιά, ομίχλη
     152. Κατσούλα = γάτα
152. Κατσόνι = ένα ξύλινο εργαλείο σα μαγκούρα ή γκλίτσα που κατεβάζουν την κλάρα της
     ελιάς.
     154. Καταπίτης ή καταπιώνα= οισοφάγος
153. Κατακεφαλιά =καρπαζιά
154. Καψερός = ο καημένος.
155. Κείθενε = από ‘κει,
156. Κειώνω = τελειώνω, συμπληρώνω.
157. Κλαίει τα μυρενά = κλαίει και οδύρεται, κλαίει από την πολύ στενοχώρια.
158. Κλιτσινάρα = Το πίσω μέρος του γόνατου, η κλείδωση.
     161. Κλ.ωνα = κλωστή
159. Κιόσα (τα) = Χρέη
160. Κιούπι = πήλινο,λαγήνι
     164. Κουτσούνα= κούκλα, το παιχνίδι
     165. Κούκλα = καλαμπόκι
161. Kοκόσια = αμύγδαλο
     167. Κολιάνιτσα = ευκοίλια
162. Κότσαλα = Τα ξερά τσαμπιά της σταφίδας χωρίς τις ρώγες.

169. Κουλούκι = το κουτάβι
170. Κουλουμπαράς = Κουμπαράς που μαζεύουμε χρήματα.
     171. Κουτρούλι= σωρός χώματος,αυλάκι ντομάτας
171. Κουμούτσι = χοντρό κομμάτι ψωμιού
     173. Κουβενταρία = λογοδιάρρια.
172. Κουνενές = μωρό.
173. Κουνούκλα: το φυτό λαδανιά
     176. Κόρυζα = αρρώστια πτηνών.
     177. Κρησάρα = λεπτό κόσκινο.
174. Κονταυγές = χαράματα
175. Κουτσουμπέλι = πιτσιρίκι
     180. Κενώνω = σερβίρω- αδειάζω.
     181. Κιβούρι = μνήμα
176. Κολετσίνες, Μποτσίκια = Η Κρεμμύδα που κρεμάμε την πρωτοχρονιά.
177. Κόρτσα = η τραγανή πέτσα απ την ψητή γουρουνοπούλα.
178. Κοτάω = τολμώ (Δεν κοτάω να μιλήσω = δεν τολμώ να μιλήσω)
179. Κόφα = μεγάλο καλάθι.
     186. Κοφίνι =καλάθι.
180. Κόφτρα = μακρύ πριόνι με δύο λαβές που το χειρίζονται δύο άτομα.
     188. Κότσαλα = κοτσάνια
181. Κουκουνιάζω = Όταν τα βόδια έτρεχαν εξαγριωμένα όταν τα τσίμπαγε η μύγα κουκουνόμυγα.

190. 19 Κούμπλα = βρύση,
     191. Κουργιαλοί = αυλάκι για φύτεμα ντομάτας.
191. 19 Κουτουρού = τυχαία
     193. Κοτσώνομαι = καμαρώνω
192. Κατσόνι = ξύλινο εργαλείο τραβήγματος κλαριού
     195. Κοπελάτος = υπηρέτης
193. Κουλουπώνομαι =χώνομαι στα σκεπάσματα.
194. Κούρβουλο = αυτός που χτυπάει, κουτσαίνεται.
195. Κρεματζουλίζομαι= κρεμιέμαι.
196. Κυλίφι = μαξυλαροθήκη
     200. Κωλοφωτιά = πυγολαμπίδα.5

Λ΄

201. Λαγκεύει (το μάτι μου) = Παίζει το μάτι μου (νευρικό), πετιάται.
202. Λαγκουνίζει = γυαλίζει (συνήθως λόγω λαδώματος)
203. Λαδούσα=Δοχείο για μεταφορά λαδιού.
204. Λακαω = φευγω μακρια γρηγορα,τρεχω
205. Λάκκος = αργαλειός.
206. Λαίμαργο = Κλαδί ελιάς που είναι κατακόρυφο για να τραβάει τους χυμούς και να καρπίζει
     τον επόμενο χρόνο.
207. Λάμια=Όμορφη γυναίκα
208. Λούρα = λουρί
209. Λαπάντε: Για λάδι, σημαίνει διάφανο (Και για τη θάλασσα μεταφορικά, όταν λέμε είναι η
     θάλασσα λάδι λαπάντε σημαίνει είναι ήρεμη και διάφανη)
     210. Λάχανα = τα άγρια χόρτα των αγρών.
210. Λέχουρδες = Αγριόσκορδα που μαγειρεύονται σαν τσιγαριστά χόρτα.(Έτσι τα λένε στα
     χωριά γύρω από το Κοπανάκι).

212. Λιαδώματα = Κατσίκια
213. Λινάτσα = (Μεταφορική λέξη) Κατεργάρης, απατεώνας.
214. Λιόζουμο = Υγρό απόβλητο ελαιοτριβείων
215. Λιοκόκκι = Πυρήνας από επεξεργασία της ελιάς στο ελαιοτριβείο
216. Λιοπανάζω= δέρνω κάποιον τόσο πολύ που σέρνεται σαν λιόπανο (θα σε λιοπανιάσω)
217. Λουτσίζομαι = πλένομαι, βρέχομαι
218. Λοκάνικο = λουκάνικο.
219. Λιάστρα = απλωμένα κάτω.
220. Λιμπιά = τσιμεντένια υπαίθρια πλυντήρια.
221. Λόπια = Φασόλια ξερά.
222. Λουτριάζω τα βαρέλια = Πλύσιμο και καθάρισμα των βαρελιών από τη λάσπη.

Μ΄

223. Μαθές = λοιπόν.
224. Μάκινα = Μηχανή κοσκινίσματος στεγνωμένης σταφίδας
225. Μαλαστούπα= σφουγγαρίστρα
226. Μαμούκαλα = τίποτε ( τι θα φάμε σήμερα ; μαμούκαλα (τίποτε)

227  Ματσούκι = κοντόχοντρο ραβδί
228. Μάπα= λάχανο.

229. Μάπα = σφουγκαρίστρα
230. Μάπισμα = το σφουγκάρισμα.
231. Μάρα μου = Μάτια μου, αγάπη μου
232. 232. Μαρτίνι = κατσίκι
     233. Μαπίζω = σφουγκαρίζω.

234. ματσουλάω = μασάω
235. Με μερμελάει= με ενοχλεί
236. Με πήγε σούρσιμο, σούρτσι = είχα διάρροια.
237. Μελιγκόνια= μυρμίγκια,
238. Μέσκουλες = μούσμουλα
239. Μολόχα = γεράνι
240. Μαναστήρα=Η ευλογημένη
241. Μούργα =χοντρό κατακάθι λαδιού.
242. Μούρτζι = Αχνοφεγγιά
243. Μουστρίθηκες = Πασαλίφθηκες στο πρόσωπο.
244. Μπαζουνιάζω= τρώω πολύ
245. Μπαρμπούτια=Αποκριάτικες στολές
246. Μπαρτουμια= τα δερματα που κρατάνε το Σαμαρι
     247. Μπατανία= χοντρή κουβέρτα.
247. 248. Μπερτσού= αναμαλλιασμένη,
     249. Μπουγέλος = κουβάς.
248. 250. Μπορούτε = μπορείτε
     251. Μπόσικα = χαλαρά.
249. Μπαζίνα την χρησιμοποιούν και μεταφορικά θέλοντας να πουν ότι κάτι είναι πολύ πηχτό
     253. Μπάκα = κοιλιά.
250. Μπαμπουλώνομαι ή μπουμπουλώνομαι = φοράω πολλά ζεστά ρούχα
251. 255. Μπούρδας = χοντρός
252. 256.Μπουρνέλια = κορόμηλα
     257. Μπουσουρντάνο = ντενεκές.
     Μασιά = σιδερένιο όργανο για τα κάρβουνα.
     259. Μπάκακας =βάτραχος.

260. Μπανιερό = μαγιό
261. Μπερντεδάκια = κουρτινάκια
262. Μπλαφούσκιασα = ζάρωσε, κρέμασε το πρόσωπό μου
263. Μπλαβιάζω, μπλαβινίζω = μελανιάζω
264. Μπιντόνα = ντενεκές
265. Μπότης= πήλινο δοχείο κρασιού.
     266. Μπουζία = γουρούνια.
266. Μπορμπόλια = στα μπούνια, όταν παίρνουμε κάποιον στους ώμους μας.
267. Μπότσα = ειδικό δοχείο από ορείχαλκο που χωρούσε δύο οκάδες λάδι.
268. Μπουχίζω = καταβρέχω με νερό
269. Μπράσκα=Βάτραχος ξηράς
270. Μπροστέλα, μπροστοποδιά = ποδιά της νοικοκυράς.
     272. Μαζόχτη = μαζεύτηκε- έφτασε
     273. Μπαζίνα = χυλός από καλαμποκάλετρο
     274. Μου βγήκε η λασά = μου βγήκε η γλώσσα.
271. Μώρα (με πλάκωσε η μώρα) = Η αίσθηση ότι δε μπορείς να κουνηθείς όταν ονειρεύεσαι ή
     όταν ξυπνάς (από παλιά δοξασία)
     Ν΄
272. Ναχρικά = κατσαρολικά
     277. Νίδι = ένα μικρό κομμάτι
     278. Νταβάς = χάλκινο ταψί με καπάκι
     279. Νάκα = φορητή κούνια μωρών που έβαζαν στην πλάτη τους οι αγρότισσες
273. Νόμου (μια δραχμή) = δώς μου μια δραχμή
274. 281. Νταμαχιαρης = Αχόρταγος
     282. Ντενεκές στον ούρλο = ντενεκές στον κώλο του σκύλου ή γάτας.
275. Ντόνω = ξεμουδιάζω,
276. Ντεληκατσώνης = αυτός που είναι ψηλός και λεπτός.
277. 285.Ντορβάς = ταγάρι
     Ξ΄

286. 286. Ξάϊ = το δικαίωμα 10% που έπαιρνε ο μυλωνάς για το άλεσμα του σταριού.
287. Ξείκλωτος = ατιμέλητος
288. Ξεκάμπησε, = βγήκε από τον κάμπο, συνήθως τη χρησιμοποιούμε όταν έχει αργήσει
     κάποιος και επιτέλους τον βλέπουμε να έρχεται.
289. Ξεκορφαρίζω = ο ψηλός που ξεχωρίζει.
290. Ξεκοτσαλίζω = βγάζω τα κότσαλα (συνήθως με το γράβαλο)
     291. Ξελέμιασμα = σφάξιμο κόκορα.
     292. Ξεσαγωνιάστηκα = αδυνάτισα πολύ.
291. 293. Ξεσυνέρια = ζήλεια, καχυποψία
     294. Ξεκωλώνω = ξεριζώνω
     295. Ξυλοκέρατα = χαρούπια.
292. Ξεμπατινιάστηκα = ξεπατώθηκα.
293. Ξεμπινιάστηκα = ξεμεσιάστικα
294. Ξεμποχιασμένο = Ξεχειλωμένο
295. Ξεσπίνισμα = η αφαίρεση του σπόρου του καλαμποκιού.
     300. Ξεστερίζουμαι = δεν λαμβάνω υπ’ όψιν.
296. Ξετσάγκλισα = ξεμπέρδεψα (ξετσάγκλισε τα μαλλιά σου = ξεμπέρδεψε τα μαλλιά σου)

Ο΄
302. Οβριές: Είδος χόρτου-λαχανικού, οι τρυφερές κορυφές από το αρκουδόβατο (μοιάζει λίγο
με  κισσό ή και σπαράγγι)

303. 303. Ολούθε = παντού
     304. Ολοτρυπίριστος = γεμάτος τρύπες, αυτόν που έχουν τσιμπήσει πολλά κουνούπια
304. 305. Ούλοι = Όλοι
     Π΄
     306. Παλιόπραμα = παλιάνθρωπος.
305. Πανιάρα = είδος εργαλείου σαν σφουγγαρίστρα, που καθάριζαν τις στάχτες απ τους
     φουρνους
     308. Πάντα = μεριά, πλευρά, άκρη (κάνε στην πάντα)
306. Πάκια = πλευρά (στο ανθρώπινο σώμα)
307. Παράλυτε, (ρε) =  ο βλάκας, ο άχρηστος.
     311. Παραγώνι = τζάκι
308. 312. Παράφθαστο = αξεπέραστο
     Παρδαλίζουν = λέγετε όταν οριμάζουν τα σταφύλια.
309. Πασαράς = σουρωτήρι (το σκεύος)
     315. Πασπαλώ = ρίχνω άχνη ζάχαρη.
310. Πασταριά = η μια πάνω στην άλλη.
311. Πάστρεφτο = καθάριστο
312. Πατάκα = πατάτα.
     319. Παταλιά = οριζόντια θέση τραυματία
     320. Πατσαβούρα, πετσάφι = πρόχειρο πανί που χρησιμοποιείται κατά και μετά το φαγητό.
313. Πελεκάω = χτυπάω.
314. Περικάλεση = συγκέντρωση γυναικών σε σπίτια για ομαδική εργασία.
315. Πετσάφι = μικρό πανί κουζίνας
     324. Πετσί λουρί = χέσιμο,

325. Πίγκωσα = βούλωσε η μύτη μου
     326. Πιλαλάω = τρέχω,
     327. Πιλάλα = τρέξιμο,
326. Πινακωτή = ξύλινη τάβλα που έβαζαν το ζυμάρι να φουσκώσει πριν το φουρνίσουν
327. Πινιάτα = μικρό πήλινο πιθάρι
     330. Πιτάρι = μελισσοκέρι
     331. Πιοτούρα = κρασοκατάνυξη
     332. Πέσε μου = πες μου,
     333. Πλακουτσά = πλακωτά.
328. Πλευρομετρώ= σπάω το κόκκαλα ( θα σε πλευρομετρήσω)
329. Πλέχτρες = Οι πλεξίδες των κρεμμυδιών.
330. Πολυβαρδία – πολυκοσμία
331. 337.Πουντιάζω = ξεπαγιάζω
     Πούντος = το μεγάλο δάχτυλο του χεριού,
332. Πράϊτα (τα) = τα πρόβατα
     340. Προγκάω = διώχνω κάτι με φωνές, τον φοβίζω
     341. Πούργι = μεγάλο και φαρδύ καλάθι φρούτων,
333. Πρασιές = Κοπάδια γουρουνιών, που έβοσκαν ελεύθερα στο βουνό.
     343. Προσμπούκι = κολατσιό
     344. Προσφέρνω = παρομοιάζω με κάποιον άλλο
     345. Προσώρας = προσωρινά.
334. Πρωιμιές = πρώιμα σπαρτά.

Ρ΄ 
347. Ρεντίκολο = ρεζίλι, γελοίο

348. Ρέντος=Ράντισμα

349. Ρεψοχέρης =αυτός που κρατάει κάτι και του πέφτει εύκολα.
     350. Ροβολάω = κατεβαίνω τρέχοντας.
350. Ρογός = αποθηκευτικός χώρος του άχυρου στο κατώι του σπιτιού.
351. Ρόμπα = Ο ξεφτύλας, ρεζίλης ευτελής. (Η λέξη αυτή λέγεται πλέον σε όλη την Ελλάδα,
     αλλά ξεκίνησε από τη Μεσσηνία)
352. Ροί = σκεύος που βάζουμε το λάδι, λαδερό
     354. Ρούγα = γειτονιά
353. Ρουκουνιάζω= τρώω πολύ και γρήγορα
354. Ρουκούλησε = κύλησε
355. Ρουπώνω = χορταίνω
356. Ρουτα = πανινι/φτιαρι   Καθαριζαν το φουρνο ξυλοφουρνο
     359. Ριτσίδι = βράχηκα ως το κόκαλο.
     360. Ρεντάω = ραντίζω.

Σ΄ 
361. Σαγάνι = πιάτο,

362. Σάϊσμα = Χοντρό ύφασμα πλεγμένο από μαλλί κατσίκας που το στρώνουν σαν χαλί και
     παλιά το φόραγαν οι βοσκοί (η κάπα)
363. Σακάτου = εκεί κάτω,
364. Σακείθε = Αντε πήγαινε από εκεί.

365. Σαλάγημα = Κυνήγημα
     366. Σαμαροπάϊδα = η λεπτή σανίδα στο πλάϊ του σαμαριού.
366. Σάμπως = Σάματις = Μήπως
367. Σαπάνου = εκεί επάνω.
368. Σαρωματίνα = χορτάρινη σκούπα,
     370. Σαρώνω = σκουπίζω,
     371. Σαρωματίνα = χορτάρινη πρόχειρη σκούπα
     372. Σάψαλο = σάπιο.
369. Σβαρνάω = που σκοντάφτω ,πέφτω πάνω σε κάτι, κάτι τέτοιο τέλος πάντων.  .
     374. Σβερκώνω = χτυπώ κάποιον στο σβέρκο.
370. σβώλος = μικροκαμωμένος.
371. Σβιλάδα = ζούρλια, τρέλλα.
     377. Σγαρλίζω = σκαλίζω το χώμα  επιφανειακά όπως οι κότες.
     378. Σγούφτω=σκύβω,
     379. Σγρουμπούλι = ογκίδιο στρογγυλό
     380. Σγουμπαίνω = καμπουριάζω, είμαι σκυφτός
     381. Σειριά = σόϊ
     382. Σεργούνι = η ξεφτύλα.
372. Σιδερωστια = το σιδερένιο τρίγωνο του τζακιού
373. Σίδωσε=νύχτωσε

385. Σιρίτια = κορδόνια
386. Σίχλος = κουβάς
387. Σκάλος = σκάλισμα
     388. Σκαρίζω = βγαίνω, προβάλω από κάπου
     389. Σκατοψύχια = κατάρες.
388. Σκαβούτα = χελώνα
     391. Σκαφίδα = η σκάφη που έπλεναν τα ρούχα.
     392. Σκαφίδι = η σκάφη που ζύμωναν το ψωμί.
     393. Σαπέρα = πήγαινε πέρα,
     394. Σκαπέτησα = έφτασα ή έφυγα,
389. Σκεύομαι = σκέπτομαι
     396. Σκουληκαντέρα = γλίτσα.
390. Σκουτέλα= κούπα
     398. Σκιάχτηκα = τρόμαξα,
391. Σκουτέλα = φλυτζάνα
     400. Σουβή=συμφορά,
392. Σκατογένης = διάβολος
     402. Σκορδοστούμπι = γουδί,
     403. Σκουράντζος= ρέγγα,
     404. Σκούζω = φωνάζω,
393. Σκουτέλα= κούπα
     406. Σοροβλιάστηκε = έπεσε
     407. Σούγελο = υδροροή
     408. Σούδα = στενό δρομάκι,
     409. Σουράω= σφυρίζω,

410. Σούρσιμο = διαροια.
     411. Σπάρτο = κατσαφάνα
     412. Σταθιμός= σταθμός,
     413. Σπερνά = κόλυβα,
     414. Σποράκλα, με σπόρισε = διάρροια.
411. Στοιχερό = χοντρό ξύλο με διχάλα στο πάνω μέρος που έδεναν τα άλογα στο κέντρο του
     αλωνιού.
     416. Στρατόνι = πεζούλα
     417. Στράφι = άδικα (πήγε στράφι)
     418. Στρεκλάω = βαδίζω δεξιά αριστερά, σκοντάφτω
412. Στρινιάζω = στραβομουτσουνιάζω.
413. Στρογγός = ο γιούκος,= η ντάνα με τα ρούχα.
     421. Στροφιάζομαι = πέφτω για ύπνο
414. Συγγενικό (που να σεβρει συγγενικό) = που να σε βρει κακό.
     423. Συφουλιάζομαι = σκεπάζομαι,
     424. Συμπράκαλα = διάφορα είδη οικιακής ή ατομικής χρήσης.
415. Συμπούπουλο = θα καεί ολόκληρο
416. Συνεμπάζω = μαζεύω, γυρίζω
417. Συννεφόκαμα= μουντός καιρός συννεφιασμένος
418. Στάσεις = βραγιές που φυτεύουν πχ σκόρδα
419. Σκούρκος =χρυσόμυγα.
     430. Σιγουρεύω = κρύβω,
420. Στεγνώξω = στεγνώσω.
421. Συγκαρτσαλοι = περπατούσαμε όλοι μαζί, οι φίλοι, οι συγγενείς, το σόι
422. Σύχλο = κουβάς
     434. Σφαρδάκλι = βάτραχος.
423. Σφέλαχτρο: Φυτό όπως το σκίντο.

436. Σώνει = φτάνει.
437. Σώστο = πιάστο
438. Σωμάρα = Όταν μειώνονται οι δυνάμεις μας.
     Τ΄
     439. Τάσι ή τασάκι= σταχτοδοχείο,
     440. Τανιέμαι = σφίγκομαι,
439. Ταπίστωμα = ανάποδα
     442. Ταχειά = αύριο,
     443. Τέτζερης = κατσαρόλα,
     444. Τέντα = ανοιχτά, διάπλατα,
440. Τηλώθηκα = χόρτασα
     446. Τι λογό = τι είδος,
441. Τζάρα= Μεγάλο πήλινο αγγείο για βρόχινο νερό ή λάδι.
     448. Τηράου=βλέπω,
442. Τούμπησα = έπεσα επάνω, κουτούλησα
     450. Τουρλώνω = φουσκώνω,
443. Τουρνόκολα = ανάποδα
     452. Τουρνοκολιάστηκε = έπεσε άγαρμπα
     453. Τράβα= καδρόνι στέγης,
444. Τραγατσούλα ή Δραγατσούλα= Καλύβα από ξύλα και φτέρη
445. Τριφτάδια = είδος ζυμαρικών που έφτιαχναν οι νοικοκυρές.
446. Τριχιά = σκοινί
     457. Τρόκανι = κουδούνι αιγοπροβάτων
     458. Τσακάω = τσακίζω
447. Τσαλάχατα = φωνάζουν το πρόβατα
     460. Τσαλίμια, τσαλιμάκια = νάζια
     461. Τσαντίλα = ύφασμα που πήζουν το τυρί.
448. Τσάπια (τα) = Οι κακές συνήθειες
449. Τσαούσα = γυναίκα που δεν ανέχεται και πολλά πολλά
450. Τσαφάρι = κνήμη του ποδιού,
451. τσεράνα = δύστυχη
452. 4 Τσιγαρολάχανα = μυρωδικά χόρτα,
     467. Τσικάου = τσουγκρίζω.
453. Τσοκανάω = κόβω, πετσοκόβω.
     469. Τσότρα= δοχείο κρασιού,

470. Τσουλάγρα = πιτσιλιά
     471. Τσουτσουρώνω = αγριεύω
     472. Τσεμπερέκι ή ζεμπερέκι= πόμολο ή σύρτης πόρτας,
     473. Τσουμπλέκια= κουζινικά σκεύη,
     474. Τσουράπι= κάλτσα,
     475. Τσιγκλάω = προτρέπω,
     476. Τσεμπέρι ή τσεμπέρα = Γυναικείο μαντήλι.
     Φ΄  
     477. Φακλάνα= κακόφημη γυναίκα (πουτάνα).
     478. Φαγανιάρης = λαίμαργος
     479. Φελί = ένα κομμάτι παστού βακαλάου
471. Φιλιατρό = Το χείλος του πηγαδιού
472. Φινωμένο φρούτο = το φρούτο που είναι στεγνό, χωρίς πολλούς χυμούς.
473. Φιότσος = βαφτηστήρι
     483. Φκτίκια = βαφτιστικά ρούχα
     484. Φλέσουρα = μικρά σκουπιδάκια από ξύλα
     485. Φλομώνω = ζαλίζω.
474. Φλουμπέτες = Οι καντήλες με υγρό
475. Φλύχτρες = σπυράκια
476. Φόλος = Το αυγό που έβαζαν οι νοικοκυρές, εκεί όπου γεννούσαν οι κότες τα αυγά, σαν
     οδηγό
477. Φορτσέρι = μπαούλο
     490. Φούγα = οργή.
478. Φούλης = Αδελφούλης
479. Φουντουλώνει (το φουντούλωσα) = φουντώνει
     493. Φουρφουράω = θορυβώ.
480. Φουστεκιαζω = δένω το μπρος με το πίσω πόδι ζώου με τριχιά για να μην τρέχει

495. Φούφουτος = ο ανύπαρκτος
     496. Φρύξες = ψωμί προηγούμενης ημέρας που το ψήνουν στο φούρνο
496. Φτενός = λεπτός.
     498. Φτούνος = αυτός.

Χ.

499. Χαήλωσα = χάζεψα, έμεινα με το στόμα ανοιχτό και αφηρημένο ύφος.
500. χανταβουλιάζομαι= χάνομαι,  είναι για τα λιόπανα= είναι πολύ μεθυσμένος!!!
501. Χάμου = κάτω.
502. Χαμούρι = το σπάσιμο του ελαιόκαρπου και μετατροπή του σε πολτό.
     503. Χαρανί = καζάνι,
503. χαράρι = δυκτιωτό πλέγμα, για τη μεταφορά άχυρου/σανού.
504. Χανταβουλιάστηκα ή σωρώθηκα = Έπεσα κάτω (χανταβούλης: διάβολος, δαίμονας)
505. Χαντρολέμι = κολιέ,
     507. Χαλαστάρι = πέτρα
     508. Χαβάνι = σιδερένιο γουδί.
506. Χαράκι = η αφαίρεση κομματιού από το φλοιό στον κορμό του κλήματος.
507. Χαρμπί = Είναι ένα είδος μικρού ξίφους.
     511. Χαρχαλεύω = ψάχνω
508. Χαμοκέλα = η παράγκα, το παλιό μισοχαλασμένο σπίτι.
     513. Χάφτω = καταπίνω λαίμαργα, ξεγιελιέμαι.
509. χεσαμόλι = φαγητό άθλιας ποιότητας (από το χέσαμε όλοι)
     515. Χόβολη = στάχτη.
     516. Χουνέρι = πάθημα.
510. Χούνι = το φαράγγι
     518. Χορήγι = ασβέστης.
     519. Χουγιάζω = βρίζω.
511. Χόχλος ή χούχλος = Όταν αρχίζει να βράζει πχ ένα φαγητό.
512. Χρίζω = αλείφω.
     522. Χρονιάρα = η ημέρα που είναι αργία, καθώς και οι μεγάλες γιορτές
     Ψ.
     523. Ψηλαριδα=γυναικα με ψηλα ποδια.
513. Ψικαστήρα=Δοχείο για ψεκασμό-ράντισμα
514. ψες = χθές.